W dal i wstecz: Barguzin. Wioski, wioseczki (Syberia wschodnia)

Barguzin ( баргузин) – silny wiatr na Jeziorze Bajkalskim. Wieje głównie w centralnej części jeziora z Doliny Barguzińskiej. Wiatr stopniowo rośnie w siłę. Wspomniany w piosence „Славное море – священный Байкал”

Syberyjskie wsie są przeważnie budowane z drewna.

Listwianka, duża letniskowa wieś na zachodnim wybrzeżu Bajkału.

Wiele drewnianych domów, a nawet kilkupiętrowych kamienic spotkamy także w miastach, przede wszystkim w Irkucku i Tomsku (o nich napiszę w przyszłości), ale dzisiaj wędrujemy po bajkalskich wioskach. Charakterystyczną cechą architektury są bogato, misternie zdobione obramowania okien i zwieńczenia dachów w bogatszych domach.

Przed prawie każdym domem jest ogródek kwiatowy, a za nim warzywny i sad. Jabłka syberyjskie są malutkie, cierpkie i bardzo aromatyczne.

Nieodzownym elementem dekoracyjnym są rosnące przy domach jarzębiny.

Drewno było i jest łatwo dostępne na Syberii i nie brakuje tam mistrzów ciesielki i snycerki. Tysiące kilometrów nieprzebytej tajgi zapewniają szlachetny budulec z modrzewi dahurskich (Larix gmelinii) i limby syberyjskiej (Pinus sibirica), tzw. cedrów, z ros. kiedrów.

W Listwiance trafiliśmy na koncert Jewgienija Krawkla śpiewającego własne ballady i znane pieśni bajkalskie.

Do wiosek można dojechać świetnym asfaltem, lecz częściej piaszczystymi drogami, po których co jakiś czas kursują marszrutki, najpopularniejszy transport w Rosji i krajach posowieckich.

Typowa marszrutka. Bagaże ładuje się na dach, wewnątrz nie ma na nie miejsca. Na drogach górskich i polnych mają zastosowanie terenowe Gazy, Bazy i inne, sprowadzane głównie z Japonii. Mnie najbardziej jednak cieszył wielki powojskowy Ural, ale to będzie w kolejnym roku w górach wschodniej Syberii.

Droga w Dolinie Barguzińskiej, krainie wiatru i szamanów (w poprzednim odcinku pokazałam buriacki obrządek przy świętej skale).

Gdy marszrutka długo nie podjeżdża, pozostaje autostop.

Wierszyna, wieś zamieszkała przez potomków polskich dobrowolnych osadników.

Ust-Barguzin, czyli ujście rzeki Barguzin do Bajkału i wieś o tej właśnie nazwie.

Ust-Barguzin jest dużą wsią rybacką, z mnóstwem szerokich, prostych ulic położoną nad Bajkałem.

Wieczorne ognisko na brzegu między tajgą, a wodą.

Oczywiście z jedzeniem, piciem i muzykowaniem. Powiedzieć, że Rosjanie są muzykalni, to nie powiedzieć nic :)

Duża wieś Barguzin, położona w głębi doliny, pod Górami Barguzińskimi, przewyższającymi Tatry. W połowie XVII w. zbudowano tu kozacki ostróg. Wokół w górach były i nadal są duże złoża złota.

Barguzińskie graffiti. Cerkiew i soból.

Barguzin i okolice to miejsce zesłań rosyjskich dekabrystów, a także polskich. Upamiętnia ich obelisk nad rzeką, jakże inaczej - Barguzin. Na tutejszym cmentarzu jest pochowany jeden ze słynnych dekabrystów, Michail Küchelbecher.

Zabytkowy XIX-wieczny bank, należący do niejakiego Butlickiego. W ogromnych piwnicach mieścił się magazyn złota wydobywanego w górach otaczających miejscowość.

Jedna z wielu charakterystycznych drewnianych budynków poczty wschodniej Syberii.

Cerkiew Spaso-Prieobrażenska w stylu rosyjskiego klasycyzmu.

Ulica prowadząca do centrum Barguzina.

W wielu miejscowościach na pamiątkę Wielkiej Wojny Ojczyźnianej stoją w roli pomników czołgi lub samoloty, które przyczyniły się do zwycięstwa, albo ich duplikaty.

Jeden z budynków miejscowej administracji.

W takich miejscowościach obcy wciąż budzą ciekawość.

Początek nauki po wakacjach, dzieci mają festyn.

Stary cmentarz ma dużą część żydowską.

Grób Zenona Swatosza, pochodzącego z rodziny czeskich emigrantów biologa, przyrodnika, zaangażowanego w ochronę przyrody, szczególnie soboli, założyciela Barguzińskiego Rezerwatu (1916), pierwszego w Rosji parku narodowego.

Wiersz Aleksandra Puszkina do przyjaciół dekabrystów na cmentarnym pomniku.

Во глубине сибирских руд
Храните гордое терпенье,
Не пропадет ваш скорбный труд
И дум высокое стремленье.

Несчастью верная сестра,
Надежда в мрачном подземелье
Разбудит бодрость и веселье,
Придет желанная пора:

Любовь и дружество до вас
Дойдут сквозь мрачные затворы,
Как в ваши каторжные норы
Доходит мой свободный глас.

Оковы тяжкие падут,
Темницы рухнут - и свобода
Вас примет радостно у входа,
И братья меч вам отдадут.

PISMO NA SYBIR

W głębinie syberyjskich rud
Wytrwajcie dumni, niezawiśli,
Nie zginie wasz bolesny trud
I lot wysoki waszych myśli.

Nadzieja, siostra nieszczęśliwych,
Rozproszy kiedyś mroczny cień
I zbudzi rześką radość w żywych.
Nadejdzie upragniony dzień —

Miłości światło i przyjaźni
Dojdzie was przez ponurą noc,
Jak do katorżnej waszej kaźni
Mój wolny dziś dochodzi głos.

Okowy swe rzucicie precz,
Runą ciemnice, brzask zaświta,
Wolność na progu was przywita
I bracia wam oddadzą miecz.

(przekład: Julian Tuwim)

Wszędzie, gdzie jestem, staram się zajrzeć na cmentarze. Dużo mówią o odwiedzanych miejscach i ludziach, którzy tam żyli.

Barguzin za rzeką o tej samej nazwie.

Wioska Suwo w stepie.

Rybałka to popularny relaks i zajęcie w wolnym czasie.

Na prowincji nie burzą pomników.

Sklep z wszystkim. Zaopatrzenie jest skromniejsze, niż u nas, ale wszystko, co potrzeba można kupić.

Ulica we wsi Tarbagataj, miejscowości zamieszkałej przez staroobrzędowców.

Ojciec Siergiej przed swoją cerkwią Podniesienia Krzyża w Tarbagataju.

Dolina Tunkinska u stóp Sajanów, nad rzeką Irkut. Miejscowość Żemczug (жемчуг znaczy perła).

Rzeka Irkut. Na horyzoncie Sajany.

Wioski w Dolinie Tunkińskiej, u stóp Sajanu Wschodniego, Tunkinskie Golce.

Cmentarzyk w lesie. Na każdym z nich są stoliki, by można było wypić coś i przekąsić za zmarłych.

W tym rejonie Buriacji popularna jest medycyna tybetańska. Można kupić rozmaite zioła i preparaty, warto dokładnie wypytać o recepturę, by nie zrobić sobie krzywdy. Niektóre "herbatki" są naprawdę mocarne ;)